307

توتال تستوسترون در مقابل تستوسترون آزاد: برای اکثر اهداف بالینی، اندازه‏گیری تستوسترون توتال تمام اطلاعات تشخیصی ضروری را تأمین می‏کند. اندازه‏گیری تستوسترون آزاد ندرتاً مورد پیدا می‏کند ولی ممکن است در بیماران چاقی که گاهی غلظت SHBG آنها پایین است و تستوسترون توتال پایین خوانده می‏شود، مفید باشد. ● سندرم تخمدان پلی‏کیستیک : (PCOS) بیماران مبتلا به این سندرم عدم تخمک‏گذاری همراه با هیرسوتیسم، آکنه و ریزش موی الگوی مردانه دارند. در اکثر بیماران تستوسترون سرم بالاست. ● هیرسوتیسم زنان: تشخیص افتراقی هیرسوتیسم در یک زن بزرگسال عبارت است از: الف PCOS - ب- هیپرپلازی مادرزادی آدرنال با شروع دیرهنگام (late - onset) ج- سندرم کوشینگ ه- هیرسوتیسم ایدیوپاتیک که تستوسترون سرم بطور تی‏پیک طبیعی است.

الکتروکمی لومینوسانس ایمونو اسی (ECLIA)

تستوسترون توتال و آزاد سرم، Total Testosterone، Free Testosterone، Total and Free Testosterone

Serum/Plasma

ml 2

شرایط نگهداری: نمونه خون وریدی گرفته شده باید در ویالهای های با درپوش قرمز جمع آوری گردد. پس از جدا سازی سرم، نمونه به مدت 14 روز در 4o C و دو ماه در -20 o C پایدار است.

زنجیره سرد

مشخصات کامل بیمار

با رعایت اصول نمونه گیری از بیمار، نمونه خون وریدی گرفته و آن را در لوله یا ویالهای های با درپوش قرمز جمع آوری کنید. پس از نمونه گیری، محل خونگیری را از لحاظ خونریزی یا هماتوم بررسی نمایید. در صورت استعمال داروهای استروئیدی، تیروتیدی، ACTH و گونادوتروپین ها 8 ساعت قبل از انجام آزمایش، در برگه آزمایش یادداشت نمایید. دانستن سن و جنس بیمار حائز اهمیت است. آن را در برگه آزمایش یادداشت نمایید. در روش اندازه گیری با RIA، جهت نمونه گیری از ضد انعقاد EDTA استفاده ننمایید. از جمع آوری نمونه سرم لیز، ایکتریک و یا لیپمیک اجتناب نمایید.

نام و نام خانوادگی سن و جنس بیمار

ü همولیز شدید نمونه. ü ذوب و فریز مکرر نمونه.

نیاز به ناشتایی نمی باشد. سطح تستوسترون در ساعات اولیه صبح به حداکثر می رسد، از این رو نمونه خون را باید به هنگام صبح گرفت. در صورت کاوش با RIA بیمار نباید اخیراً در معرض ایزوتوپ رادیواکتیو قرار گرفته باشد.

تستوسترون که توسط سلول­های لیدیگ بیضه ترشح شده، می‏تواند به یک آندروژن قوی‏تر به نام دی‏هیدروتستوسترون (DHT) و یا یک هورمون استروژنیک به نام استرادیول (E2) تبدیل شود. تبدیل شدن به DHT در بافت‏های حاوی آنزیم 5– آلفاردوکتاز مثل پوست و پروستات اتفاق می‏افتد در حالی که تبدیل شدن به E2 در بافت‏های حاوی آنزیم آروماتاز یعنی بافت چربی و پستان صورت می‏گیرد. ترشح تستوسترون عمدتاً وابسته به تحریک سلول­های لیدیگ بیضه توسط LH هیپوفیز است که ترشح خود LH هم وابسته به تحریک سلول­های گنادوتروفیک هیپوفیز توسط هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) از هیپوتالاموس می­باشد. افزایش سطح سرمی تستوسترون سبب سرکوب سطوح سرمی LH می‏شود در حالیکه کاهش تستوسترون سرم منجر به افزایش واضح LH سرم خواهد ‏شد. تستوسترون دارای تغییرات در طی روز است به این صورت که سطوح پیک سرم 8-4 صبح و سطوح حداقل آن در 8- 4 شب است. در گردش خون حدود 65% از تستوسترون متصل به گلوبولین اتصالی هورمون جنسی (SHBG)، حدود 32-30% متصل به آلبومین و حدود 4-1% به صورت آزاد است.

SHBG و دی هیدرو اپی آندروستون (DHEA) ممکن است در روش RIA در سنجش تستوسترون تداخل ایجاد کنند. دی هیدرو تستوسترون (DHT) و دیون ممکن است در روش الایزا در سنجش تستوسترون تداخل ایجاد کنند. ورزش و تمرینات سنگین سطح تستوسترون را افزایش می دهد. عدم تحرک و تزریق گلوکز سطح آندروژن ها و بویژه تستوسترون را کاهش می دهد.

30 روز در دمای 20- درجه سانتیگراد