02136901510 09392235511     تهران،پیروزی، صددستگاه، کوچه ایلخان، پلاک 12، طبقه اول، واحد1

آزمایشات

Fe& TIBC


مورد استفاده

تخمين ذخيره كل آهن غربالگری برای بیماریهای مزمن اضافه بار آهن، به خصوص هموکروماتوز ارثی كمك به افتراق آنمي فقرآهن از آنمي بيماري هاي مزمن ارزیابی تالاسمی و کم‌خونی سیدروبلاستیک ارزیابی سوخت و ساز آهن در مبتلایان به کمبود آهن، اضافه بار آهن یا موارد مشکوک به مسمومیت با آهن كسب اطلاعات به منظور ارزيابي وضعيت تغذيه


نام روش اندازه گیری

روش ارجح: کالریمتریک End point


نام های مشابه

آهن، Iron (Fe)، Latent Iron Binding Capacity، Transferrin Saturation, ،


نوع نمونه

سرم


حجم نمونه

ml 1


نگهداری نمونه

نمونه در دماي C◦ 4 تا 7 روز و در C◦20- تا 6 ماه پایدار است.


حمل و نقل نمونه

زنجيره سرد


نیازهای همراه نمونه

مشخصات کامل بیمار


راهنمای جمع آوری نمونه

ترجیحاً نمونه گیری قبل از 12 ظهر انجام شود. به خاطر ريتم شبانه روزي بهتر است نمونه گيري صبح ناشتا انجام شود. 2.از سوزن شماره 20 يا بزرگتر استفاده شود . مصرف هرگونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون را در برگه بیمار ثبت کنید. سن و جنس بیمار را در برگه آزمایش یادداشت کنید.


اطلاعات لازم از بیمار

نام و نام خانوادگی سن و جنس بیمار


معیار رد نمونه

هموليز موجب رد نمونه مي شود. عدم استفاده از لوله شیشه ای اسید واش یا پلاستیکی استریل موجب رد نمونه مي گردد.


آمادگی لازم قبل از نمونه گیری

بيمار بايد 12 ساعت ناشتا باشد، مصرف آب مجاز است . نمونه باید صبح گرفته شود(به علت تاثیرات ریتم شبانه‌روزی آهن و اینکه سطح آهن در عصر پایین‌‌تر است). ازمصرف داروها و مکمل های حاوی آهن 24 ساعت قبل از نمونه گیری اجتناب گردد. نمونه می‌بایست قبل از اینکه بیمار آهن درمانی بگیرد یا تزریق خون داشته ‌باشد گرفته‌ شود. در صورتی‌که بیمار تزریق خون انجام داده باشد می‌بایست چندین روز بعد آزمایش دهد.


اطلاعات بالینی

70% آهن بدن در هموگلوبین گلبول­های قرمز وجود داشته و 30% باقیمانده، آهن ذخیره‌ای به شکل فریتین و هموزیدرین است. بیماری‌های مربوط به هموستاز آهن از جمله شایعترین بیماری­های انسان می‌باشند. فقر آهن ممکن است به علت جذب ناکافی (مثلاً در بیماری سلیاک، بیماری التهابی روده، برداشتن روده، علل تغذیه‌ای ) یا از دست رفتن زیادی آهن (مثلاً در بیماری التهابی روده، واریس مری، گاستریت، زخم، عفونت­های انگلی و سایر اختلالات دستگاه گوارش ) ‌باشد.بیماری­های مربوط به اضافه بار آهن(Iron overload) شامل دو گروه اصلی است. در گروه اول اریتروپوئز طبیعی بوده ولی آهن بیشتر از ظرفیت اتصالی آهن به ترانسفرین می‌باشد (مثل هموکروماتوز)، در نتیجه آهن در سلول­های پارانشیمی کبد و سایر ارگان­ها رسوب می‌کند. در گروه دوم کاتابولیسم گلبول­های قرمز سبب اضافه بار آهن شده (مثل اضافه بار ناشی از تزریق خون) که آهن در ماکروفاژهای سیستم رتیکولواندوتلیال رسوب می‌کند.در بیماری­های التهابی، عفونی یا بدخیمی اندازه‌گیری پارامترهای معمول ممکن است جهت افتراق کم‌خونی فقر آهن از کم‌خونی بیماری­های مزمن کافی نباشد. هر چند رنگ‌‌آمیزی آهن مغز


تفسیر

در هموکروماتوز ارثی، آهن سرم معمولاً بیشتر از 160 µg/dl و درصد اشباع بیش از 60 ٪ است. در اضافه بار آهن پیشرفته، درصد اشباع اغلب بیش از 90 ٪ است. غلظت آهن سرم بیانگر Fe3+ متصل به ترانسفرین است و شامل آهن سرم به صورت هموگلوبین آزاد نمی‌شود. به طور طبیعی فقط حدود یک سوم محل­های اتصال آهن توسط Fe3+ اشغال می‌شوند. بنابراین ترانسفرین سرم ظرفیت ذخیره‌ای قابل‌توجهی برای اتصال آهن دارد که ظرفیت غیراشباع اتصال به آهن (UIBC) نامیده می‌شود. حداکثر میزان آهنی که می‌تواند به ترانسفرین اتصال یابد، ظرفیت کلی اتصال به آهن (TIBC) نامیده می‌شود. اشباع ترانسفرین نیز نسبت آهن پلاسما به TIBC است. آهن سرم در هموسیدروز، کم‌خونی‌های همولیتیک (بخصوص تالاسمی)، کم‌خونی‌های سیدروبلاستیک، هپاتیت، نکروز حاد کبد، هموکروماتوز و درمان نامناسب با آهن افزایش می‌یابد. علایم و نشانه‌هایی که ممکن است در مسمومیت با آهن دیده شوند عبارتند از استفراغ، درد شدید شکم، اسیدوزمتابولیک با افزایش آنیون‌گپ، لوکوسیتوز، هیپرگلیسمی و افزایش بیلی­روبین /AST/ ALT و لاکتات دهیدروژناز. آهن سرم در اشکالات تغذیه‌ای، از دست دادن مزمن خون (ازج


احتیاط ها

افزایش سطح آهن: هموسيدروز و هموكروماتوز، مسموميت با آهن، كم خوني همولتيك، انتقال حجم زياد خون، هپاتيت يا نكروز كبد، مسموميت با سرب کاهش سطح آهن : ناكافي بودن آهن ر‍ژيم غذايي، دفع مزمن خون ( خونريزي ماهيانه نامنظم، سرطان رحم، سرطان روده، بيماري هاي التهابي روده، ديورتيكولوز، سرطان مجاري ادراري، همانژيوم، ناهنجاري هاي شرياني، وريدي) ، ناكافي بودن جذب روده اي آهن (سوء جذب، سندرم روده كوتاه) ، اواخر بارداري، كم خوني فقر آهن، نئوپلاسم.


مدت زمان نگهداری نمونه پس از انجام آزمایش

30 روز در دمای 20- درجه سانتیگراد