ارزیابی موارد مشکوک به کم‌خونی همولیتیک اسفروسیتوز ارثی (HS) و تأیید آن.ارزیابی استوماتوسیتوز ارثی، لیپتوسیتوز همراه با بیماری کبدی، آنمی میکروسیتیک هیپوکرومیک ( نظیر فقر آهن) و فقر آنزیم پیروات کیناز.ارزیابی حالات همولیتیک ایمنی اکتسابی نظیر اسفروسیتوز اکتسابی.

Hemolysis

آزمایش شکنندگی اُسمزی گلبول های قرمز،RBC Fragility, whole blood/ Red Cell Fragility/ Osmotic Fragi

خون کامل (ٍِحاوی ضد انعقاد هپارین یاEDTA )

4 ml

شرایط نگهداری: نمونه بیمار و نمونه کنترل در دمای یخچال (4oC) به مدت 4 روز پایدار می باشد. در دمای اتاق و در دمای فریزر (-20oC) قابل نگهداری نیست.

زنجيره سرد

همزمان با نمونه گیری از بیمار، یک نمونه خون به عنوان نمونه کنترل از یک فرد سالم، غیر خویشاوند و غیر سیگاری بگیرید.نمونه را به یک ویال اورجینال با در پوش بنفش یا سبز انتقال دهید. نمونه را الیکوت نکنید.با برچسب واضحی، لوله حاوی نمونه بیمار را از نمونه کنترل مجزا کنید. جنس فردی که نمونه کنترل از آن گرفته شده را بر روی برچسب یادداشت نمایید.پس از نمونه گیری بلافاصله نمونه را در یخچال قرار دهید.نمونه بیمار و ویال کنترل را با یک باندل پلاستیکی به هم متصل کنید.تاریخ تولد بیمار را در برگه آزمایشگاه ذکر کنید.

نمونه باید در کمتر از 96 ساعت پس از خونگیری به آزمایشگاه ارسال شود. نمونه بیمار باید خون کامل حاوی ضد انعقاد EDTA به همراه نمونه کنترل باشد.

نام و نام خانوادگی سن و جنس بیمار

ü همولیز شدید ü نمونه لخته ü نمونه یخ زده (فریز شده) ü نمونه بدون برچسب یا با برچسب اشتباه ü استفاده از ضد انعقاد اگزالات یا سیترات.

نیاز به ناشتایی یا آمادگی خاصی نمی باشد.

اسفروسیتوز ارثی(HS) یک کم خونی همولیتیک شایع با طیف وسیع از نظر شدت است. بیماران مبتلا، همولیز مزمن دارند ولی ممکن است از نظر بالینی بدون علامت باشند یا از همولیز جبران نشده شدیدی رنج ببرند که به برداشتن طحال پاسخ می‌دهد. HS ناشی از نقایص ارثی در اسکلت غشاء اریتروسیت است. یک سری از پروتئین‌ها با یکدیگر تعامل کرده و غشاء گلبول قرمز را تشکیل داده که با لیپید لایه خارجی لیپیدی نیز تعامل می‌کنند. تعاملات عمودی، دو لایه لیپید را تثبیت کرده که شامل تعاملات اسپکترین- انکرین- باند 3 و اتصال پروتئین 4.1- گلیکوفورین می‌باشد. تعاملات عرضی مسئول تمامیت ساختاری غشاء گلبول قرمز است. به نظر می‌آید HS یک اختلال در تعاملات عمودی می‌باشد. در نتیجه، دو لایه لیپیدی بی‌ثبات شده، لیپید از دست رفته و ناحیه سطحی غشاء دچار نقص شده که نهایتاً منجر به اسفروسیتوز می‌شود. در مطالعات چهار نوع اختلال ساختاری غشاء گلبول قرمز شناسایی شده است که به ترتیب زیر است:نقص ترکیبی اسپکترین و آنکرین که شایع­ترین نقص است.نقص باند 3نقص اسپکترین به تنهایینقص پروتئین 4.2 HS با کم‌خونی همولیتیک جبران‌نشده، ممکن است همراه با رتیکول

روش مستقیم در pH:7.4 در دمای 20oC: همولیز در کلرید سدیم 0.5 درصد (0.5 گرم در دسی لیتر) شروع و در 0.3 درصد کامل می‌شود.روش انکوباسیون استریل به مدت 24 ساعت در 37oC: همولیز در کلرید سدیم 0.7 درصد شروع و در 0.3 درصد کامل می‌شود.

تفسیر: شکنندگی اسمزی از مهمترین آزمایشاتی است که برای بیماران مشکوک به داشتن آنمی همولیتیک ( نظیر اسفروسیتوز ارثی) با علل مختلف درخواست می شود. با این آزمایش می توان تا حد زیادی به نواقص غشاء گلبول قرمز پی برد. در این آزمایش، گلبول های قرمز (RBCs) در یک سری لولهء حاوی محلول هیپوتونیک NaCl با غلظت متغییر به حالت تعلیق در می آیند و پس از گذشت مدت زمان لازم، درصد همولیز اندازه گیری و وضعیت آن با منحنی حالت نرمال مقایسه می شود. در مواردی چون اسفروسیتوز ارثی، اسفروسیتوز اکتسابی با منشاء ایمنی و در استوماسیتوز ارثی شاهد افزایش شکنندگی و در آنمی های میکروسیتیک هیپوکرومیک (نظیر تالاسمی و آنمی فقر اهن) و لیپوسیتوزیس همراه با بیماری کبدی کاهش آن را ملاحظه می کنیم. در مواردی که فقر آنزیم پیروات کیناز و گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز (G6PD) وجود دارد باز هم شکنندگی افزایش می یابد.

هر کم‌خونی شدیدی از جمله فقر آهن سبب نتایج غیرطبیعی خواهد شد.این تست وجود اسفروسیت‌ها و سلول­های اسفروئیدال را اندازه‌گیری می‌کند و برای HS اختصاصی نیست.جهت آ‍زمایش احتیاج به خونگیری بدون تروما است. همولیز شدید در نتایج آزمایش تداخل می نماید.بیماران دچار آنمی همولیتیک ایمونولوژیک و یا کسانی که اخیراٌ تزریق خون داشته اند ممکن است دچار افزایش لیز RBC و افزایش OF گردند.

یک ماه در 30- درجه سانتیگراد